Klimaatverandering is niet alleen van onze tijd. Doorlopend zijn er afwisselend warmere en koudere periodes geweest en het zal je vast niet zijn ontgaan dat wij op dit moment ook hiermee te maken hebben.

Onze atmosfeer bestaat uit een grote hoeveelheid stikstof (78 %), zuurstof (20%) en een kleine hoeveelheid andere stoffen, waaronder koolstofdioxide. Koolstofdioxide is een zogenaamde “broeikasgas” en komt van nature voor in de lucht. Samen met een aantal andere stoffen, is koolstofdioxide verantwoordelijk voor het zogeheten broeikaseffect, waardoor de temperatuur op aarde gemiddeld vijftien graden Celsius is. Als het broeikaseffect er niet was, zou het achttien graden vriezen en dat is te koud voor het meeste leven. Je kan dus zeggen dat het broeikaseffect noodzakelijk is om te overleven. Maar als dit zo is en het klimaat veranderd vaker, is dan al de aandacht voor de huidige klimaatverandering daadwerkelijk nodig? Het antwoord luidt helaas: ja!

Door het gebruik van fossiele brandstoffen wordt koolstofdioxide uitgestoten, waardoor de concentratie daarvan in de atmosfeer toeneemt. Het is inmiddels wetenschappelijk aangetoond dat deze verhoogde concentratie koolstofdioxide leidt tot een hogere gemiddelde temperatuur. Het is daarmee geen klimaatverandering veroorzaakt door “natuurlijke” oorzaken, zoals wij die door de eeuwen heen hebben gezien, maar op een “kunstmatige” wijze door mensen veroorzaakt.

Of het nu een “natuurlijk” of “kunstmatige” opwarming is, dankzij de extra koolstofdioxide in de lucht wordt het een graadje warmer. Heerlijk toch zou je zeggen? Maar jammer genoeg werkt dit niet zo. Door de opwarming krijgen wij te maken met een complex geheel aan veranderingen in ons milieu. IJskappen en gletsjers van onder andere Groenland en de Noordpool ontdooien, waardoor de zeespiegel stijgt. Overstromingen zullen vaker voorkomen, juist in kustgebieden en rivierdelta’s van ontwikkelingslanden, die het daardoor nog moeilijker krijgen. Zij hebben tenslotte niet voldoende middelen om hierop te anticiperen en hebben daarom het meeste te lijden van de stijgende zeespiegel.

Een tweede gevolg van de opwarming van de aarde is het extremer worden van het klimaat wat aanzienlijke gevolgen heeft voor het milieu. Het gaat vaker stormen, er valt meer neerslag en in sommige gebieden wordt het droger. Woestijnen gaan zich uitbreiden en oogsten zullen vaker mislukken, waardoor voedseltekorten ontstaan. Sommige plant- en diersoorten kunnen zich niet op tijd aanpassen en zullen uitsterven of gaan, als ze dat lukt, op zoek naar een ander leefgebied. Hierdoor ontstaat weer overlast door bepaalde diersoorten. Denk bijvoorbeeld aan de eikenprocessierups in Nederland.

Bovenstaande maakt duidelijk, waarom het belangrijk is onze uitstoot van broeikasgassen zo snel mogelijk terug te dringen. Mede omdat één molecuul koolstofdioxide een lange tijd in onze atmosfeer aanwezig blijft. Als we nu stoppen, zullen wij nog een lange tijd de naweeën hebben van het huidige gebruik van fossiele brandstoffen.